Với cách gieo vần hết sức đơn giản, các bài đồng dao thật dễ nhớ, dễ thuộc, phù hợp với trí tuệ của trẻ nhỏ. Qua đồng dao, chúng ta có thể tìm thấy nhiều hình tượng ngộ nghĩnh, các con vật, sự vật gần gũi, hay hiện tượng thiên nhiên được nhân cách hóa như:
mèo con đi học, gà đi cày, ếch học bài, cóc ở nhà, ông sấm hét đùng đùng, ông trăng búi tóc…Đó thực sự là những gợi ý, những bài học đầu đời giúp trẻ tiếp nhận thế giới xung quanh. Với những bài đồng dao kiểu nối vòng, các em học sinh được thực hành và nhận biết các sự vật qua một xâu chuỗi những danh từ kết nối dưới dạng mắt xích, đây thực sự là cơ sở để giúp trẻ rèn luyện về ngôn ngữ và hình ảnh.
Các bài đồng dao thường gắn với trò chơi dân gian như hình với bóng, như bài hát có nhạc và thơ. Lúc các em còn ẵm trên tay người lớn đã có thể chơi trò Nu na nu nống, Kéo cưa lừa xẻ, Ô ăn quan…Lớn lên một chút, các em có thể chơi trò Trồng đậu trồng cà, Chi chi chành chành, Rồng rắn lên mây….Vui chơi là nhu cầu không thể thiếu với trẻ nhỏ. Qua vui chơi các em rèn luyện sức khỏe, rèn đôi mắt tinh tường, rèn đôi chân, đôi tay khéo léo, rèn tâm hồn thảnh thơi, rèn trí óc minh mẫn, rèn đức kiên trì, lòng dũng cảm...
Qua đồng dao, các em làm quen với Cái kéo thợ may, Cái cày làm ruộng, Cái thuổng đắp bờ của người lao động; hiểu thêm về thiên nhiên, đất nước một cách cụ thể, từ đó góp phần thêm yêu thiên nhiên đất nước, con người Việt Nam.
Đồng dao ra đời không chỉ đáp ứng nhu cầu của trẻ thơ mà còn đáp ứng nhu cầu của người lớn. Trong kho tàng đồng dao có không ít những bài Hát ru. Đó là những hồi ức về thời thơ ấu của các mẹ, các chị. Đến với hát ru là đến với cái hồn nhiên, cái chân thật, cái trong trắng với tình thương nâng như nâng trứng, hứng như hoa của các thế hệ tiếp nhau, hướng về ông bà, cha mẹ, thầy cô giáo với lòng kính trọng và biết ơn vô hạn: Uống nước nhớ nguồn, Ăn quả nhớ kẻ trồng cây….
Cuốn sách “Đồng dao Việt Nam” được tác giả Ngọc Hà sưu tầm và biên soạn công phu với gần 300 bài đồng dao được sắp xếp thành 6 chủ đề lớn:
- Đồng dao và các trò chơi dân gian
- Đồng dao về các loài vật
- Đồng dao về các loại cây, rau, củ, quả
- Đồng dao về trăng, sao và các hiện tượng tự nhiên
- Đồng dao về con người
- Các bài đồng dao của một số dân tộc thiểu số: đồng dao của trẻ em người Thái (Tây Bắc), người Mường, người Tày.
“Đồng dao Việt Nam” thật sự là một cuốn sách đem lại cho người đọc, nhất là các em thiếu nhi những cảm xúc tốt đẹp, góp phần vun đắp những tình cảm trong sáng giúp các em trở thành người hữu ích mai sau.
Xin mời quý thầy cô và các em học sinh đón đọc cuốn sách “Đồng dao Việt Nam” tại tủ sách Văn học của thư viện trường Tiểu học Ái Mộ A.