Để thực hiện dạy học theo định hướng này, ngay từ đầu năm học, khi triển khai nhiệm vụ năm học mới, Ban giám hiệu nhà trường đã xác định với các tổ chuyên môn và giáo viên trong trường cùng nghiên cứu, đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới sinh hoạt chuyên môn thông qua các chuyên đề. Mục đích của đổi mới PPDH là làm thế nào để học sinh phải thực sự tích cực, chủ động, tự giác, luôn trăn trở tìm tòi, suy nghĩ và sáng tạo trong quá trình lĩnh hội tri thức và lĩnh hội cả cách thức để có được tri thức ấy nhằm phát triển và hoàn thiện nhân cách của mình.
Đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới sinh hoạt chuyên môn thông qua các chuyên đề
Tại buổi sinh hoạt đầu tiên của các tổ chuyên môn, vấn đề đổi mới phương pháp, hình thức tổ chức dạy học đáp ứng phát triển năng lực và phẩm chất của học sinh được đưa ra để bàn luận, tìm giải pháp. Các tổ chuyên môn đều xác định được bốn đặc trưng cơ bản của dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh, đó là:
- Dạy học thông qua tổ chức liên tiếp các hoạt động học tập, giúp học sinh tự khám phá những điều chưa biết chứ không thụ động tiếp thu những tri thức được sắp đặt sẵn. Giáo viên là người tổ chức và chỉ đạo học sinh tiến hành các hoạt động học tập phát hiện kiến thức mới, vận dụng sáng tạo kiến thức đã biết vào các tình huống học tập hoặc tình huống thực tiễn...
- Chú trọng rèn luyện cho học sinh biết khai thác sách giáo khoa và các tài liệu học tập, biết cách tự tìm lại những kiến thức đã có, suy luận để tìm tòi và phát hiện kiến thức mới... Định hướng cho học sinh cách tư duy như phân tích, tổng hợp, đặc biệt hoá, khái quát hoá, tương tự, quy lạ về quen… để dần hình thành và phát triển tiềm năng sáng tạo.
- Tăng cường phối hợp học tập cá thể với học tập hợp tác, lớp học trở thành môi trường giao tiếp GV - HS và HS - HS nhằm vận dụng sự hiểu biết và kinh nghiệm của từng cá nhân, của tập thể trong giải quyết các nhiệm vụ học tập chung.
- Chú trọng đánh giá kết quả học tập theo mục tiêu bài học trong suốt tiến trình dạy học thông qua hệ thống câu hỏi, bài tập (đánh giá lớp học). Chú trọng phát triển kỹ năng tự đánh giá và đánh giá lẫn nhau của học sinh với nhiều hình thức như theo lời giải/đáp án mẫu, theo hướng dẫn, hoặc tự xác định tiêu chí để có thể phê phán, tìm được nguyên nhân và nêu cách sửa chữa các sai sót.
Đổi mới PPDH là làm thế nào để học sinh phải thực sự tích cực, chủ động, tự giác
Một số giải pháp được đưa ra để xây dựng chuyên đề như: Kết hợp đa dạng các phương pháp dạy học; vận dụng dạy học giải quyết vấn đề; vận dụng dạy học theo tình huống, vận dụng dạy học định hướng hành động; tăng cường sử dụng phương tiện dạy học và công nghệ thông tin hợp lí hỗ trợ dạy học; sử dụng các kĩ thuật dạy học phát huy tính tích cực và sáng tạo; chú trọng các phương pháp dạy học đặc thù bộ môn; tăng tính trải nghiệm thực tế cho học sinh trong tiết học;… Và tất nhiên các phương pháp này đều phải đảm bảo được nguyên tắc: “Học sinh tự mình hoàn thành nhiệm vụ nhận thức dưới sự tổ chức, hướng dẫn của giáo viên.”.
Trong tháng 9, các tổ chuyên môn đã đăng kí xây dựng và thực hiện 7 chuyên đề. Các chuyên đề tập trung chủ yếu vào đổi mới phương pháp dạy học trên cơ sở phát triển năng lực và phẩm chất của người học. Mỗi chuyên đề đều được các tổ chuyên môn nghiên cứu, phân công xây dựng bài bản, giải quyết được những vấn đề còn vướng mắc, những biện pháp đổi mới về phương pháp và hình thức tổ chức dạy học. Đặc biệt có chuyên đề rất sáng tạo trong việc xây dựng chuyên mục riêng của môn học như: Kết nối cuộc sống, Thử tài của bạn,… Những chuyên mục này mang tính trải nghiệm rất cao, giúp học sinh được vận dụng những kiến thức được học vào thực tế cuộc sống.
Những chuyên mục mang tính trải nghiệm rất cao,
giúp học sinh được vận dụng những kiến thức được học vào thực tế cuộc sống.
Dạy học theo định hướng phát triển năng lực và phẩm chất của người học cũng là một trong những quan điểm xây dựng chương trình giáo dục phổ thông mới. Do đó, những chuyên đề, những giải pháp về đổi mới phương pháp và hình thức tổ chức dạy học mà trường Tiểu học Ái Mộ A đã và đang thực hiện cũng là một cách tiếp cận với định hướng dạy học đáp ứng yêu cầu thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới.